POGÓRZAŃSKIE RZEMIOSŁO „OD DWOJAKÓW DO GWIZDAŁEK”

JAN MIKIEWICZ – BRZOSTEK Garncarz, Jan Mikiewicz, wytwarzał naczynia w Brzostku do 1960 roku! Fachu nauczył się od swojego ojca, dyplomowanego garncarza, u którego pracował od szesnastego roku życia. Uprawianie tego rzemiosła było niewątpliwie ich rodzinną tradycją, którą zapoczątkował dziadek Jana – Michał. Jan Mikiewicz, pracował równolegle z przedstawionym w poprzedniej odsłonie Stanisławem Cholewiakiem, który…

Szczególy

POGÓRZAŃSKIE RZEMIOSŁO „OD DWOJAKÓW DO GWIZDAŁEK”

STANISŁAW CHOLEWIAK Z BRZOSTKA Stanisław Cholewiak podobnie jak poprzednik, zawodu nauczył się od ojca. Jak łatwo się domyślić w zawód wdrażany był od najmłodszych lat.  Pomagał ojcu,  który jako czeladnik naukę rozpoczął jeszcze przed 1891 rokiem w Czermnej. I jak wynika ze wspomnień samego Stanisława Cholewiaka, ojciec toczył naczynia jeszcze w wieku 84 lat! Ich…

Szczególy

POGÓRZAŃSKIE RZEMIOSŁO: „OD DWOJAKÓW DO GWIZDAŁEK”

ANDRZEJ NOWAK Z NOWEGO ŻMIGRODU Tytułem wstępu chciałabym wspomnieć, że garncarstwo jest jednym z najstarszych rzemiosł na świecie znanym od neolitu.  Naczynia gliniane pojawiły się na ziemiach Polskich około 5 400 lat p.n.e. Początkowo naczynia lepiono ręcznie z glinianych wałków, wypalając je w ognisku. Pojawienie się w 300 r. p.n.e. ludności celtyckiej wzbogaciło to rzemiosło o umiejętność toczenia…

Szczególy

CHARAKTERYSTYKA KULTURY LUDOWEJ POGÓRZA

WSTĘP DO KRÓTKIEJ CHARAKTERYSTYKI KULTURY LUDOWEJ POGÓRZA Etnografia nie wyznacza ostrych granic i podziałów, jednakże ze względu na odmienne korzenie osiedleńców, które przełożyły się na różnice m.in. w zabudowie wsi czy na wygląd stroju ludowego etc. podzieliła Pogórze na: wschodnie (Pogórze Strzyżowskie, Pogórze Dynowskie, Doły Jasielsko – Sanockie) i zachodnie (Pogórze Ciężkowickie, Pogórze Strzyżowskie, Pogórze…

Szczególy

Historia węzła kolejowego w Jaśle

Oprócz budowy połączeń kolejowych z Jasła do Rzeszowa oraz w stronę Stróż i Krosna pod koniec XIX w., planowano także połączyć nasze miasto z Dębicą oraz z Konieczną – skąd w przyszłości miał prowadzić szlak kolejowy dalej na południe. Prezentujemy wycinek prasowy z „Gazety Lwowskiej” (1887, nr 157), w którym przedstawiono opis pierwszych działań związanych…

Szczególy

Kielich liliowca

Kiedy słyszymy „kielich liliowca” widzimy piękny kwiat. Tymczasem skamieniały kielich liliowca z kolekcji paleontologiczno-przyrodniczej dr St. Kadyiego to pozostałość po zwierzęciu morskim typu szkarłupni. Pojawiły się w ordowiku i niektóre gatunki istnieją do dziś. Od dewonu do karbonu tworzyły duże skupiska nazywane łąkami liliowców, z których powstały wapienie krynoidowe. Bardzo często można na trafić na skamieniałe…

Szczególy

Medal koronacyjny Augusta II

„Awers: Uwieńczone owocującym laurem popiersie Augusta II w prawym profilu, w zbroi kirasjerskiej z narzuconym i spiętym na prawym ramieniu królewskim płaszczem gronostajowym. W otoku napis: AVG[ustus]:II·D[ei]:G[ratia]·REX POL[oniae]·M[agnus]·D[ux]·L[ithuaniae]:D[ux]·SAX[oniae]:S[ancti]·R[omani]·I[mperii]·A[rchi]·M[areschalcus]·&[et] EL[ector]. (August II, z Bożej łaski król Polski, wielki książę litewski, książę Saksonii, Świętego Cesarstwa Rzymskiego arcymarszałek i elektor). Na przecięciu ramienia sygn. C[hristian].W[ermuth]. Obwódki liniowe, brzeg…

Szczególy

Podręcznik numizmatyki polskiej dr. M. Gumowski

Kolekcja numizmatyczna dr Stanisława Kadyiego składa się z 2244 eksponatów. Większość zbioru stanowią monety emitowane na ziemiach polskich i historycznie z nimi związanych, od wczesnego średniowiecza do lat 60-tych XX wieku, ale zawiera  również między innymi numizmaty z okresu cesarstwa rzymskiego, monety państw rozbiorowych, zwłaszcza Austro-Węgier, złote monety angielskie z XIX w. oraz medale pamiątkowe.…

Szczególy

Zawieszka z klipy

W kolekcji numizmatycznej dr St. Kadyiego znajduje się ciekawa moneta wykorzystana wtórnie jako zawieszka. 1/6 talara Arcybiskupstwa Salzburg wybita w 1658 roku, w tym okresie arcybiskupem był Guidobald von Thun, ma ciekawa formę klipy czyli monety o kształcie czworokątnym z wybiciem stemplem okrągłym. Nie jest znana historia pochodzenia tego eksponatu w zbiorach doktora. Można zaryzykować,…

Szczególy

Talar bawarski

Monety służyły nie tylko do płacenia. Prezentowana moneta, talar bawarski Maksymiliana Józefa wybita w 1775 roku, posłużyła jako zawieszka. Mogła być noszona przy koralach jako forma amuletu. Jak pisał Franciszek Kotula w swoim artykule „W świecie amuletu”, sznury korali pełniły różne funkcje: jako ozdoba, lokata kapitału, informacja o statusie społecznym, jak również jako pewna forma…

Szczególy