POGÓRZAŃSKIE RZEMIOSŁO „OD DWOJAKÓW DO GWIZDAŁEK”

KAROL BETLEJ [1879-1955] Z WARZYC Fachu nauczył się od ojca Tomasza, swoją wiedzę przekazał synowi. Podobnie jak poprzednik dołował glinę obok domu aby ją ukisić. Po wydobyciu na wiosnę ubijał ją pobijakiem zwanym pociachem. By następnie własnoręcznie wykonanym stróżkiem odcinać kawałki, które następnie deptał i mieszał w rękach lepiąc tzw. guzełki. Pracował przez cały rok,…

Szczególy

GLARICHELYS KNORRI (GRAY) – ŻÓŁW MORSKI Z ŁUPKÓW MENILITOWYCH KARPAT

23 maja jest światowym dniem żółwia. W zbiorach Muzeum Regionalnego w Jaśle znajduje się skamielina żółwia sprzed około 30 milionów lat. Przedstawiamy skamieniałe szczątki żółwia z gatunku Glarichelys knorri (gray) odkryte przez dr Stanisława Kadyiego i zbadanego przez Mariana Młynarskiego w latach 50tych XX wieku. Wyniki badań zostały opublikowane w Acta Paleontologica Polonica, Vol. IV,…

Szczególy

POGÓRZAŃSKIE RZEMIOSŁO „OD DWOJAKÓW DO GWIZDAŁEK”

MARIAN BIERNACKI [1929-1949] z Kłodawy; Jak wynika z pozyskanego przez pracowników muzeum wywiadu, garncarz bardzo szybko przyswoił umiejętności zawodowe. Jak relacjonował, zaledwie w miesiąc nauczył się zawodu od znanego garncarza z Gór: Świndrycha, miało to miejsce w czasie okupacji. Ponadto, co bardzo rzadko się zdarza, garncarz nie zawieszał działalności na zimę, pracował cały rok. Glinę…

Szczególy

POGÓRZAŃSKIE RZEMIOSŁO „OD DWOJAKÓW DO GWIZDAŁEK”

WOJCIECH CICHOŃ Wojciech Cichoń zawodu nauczył się od Adama Skibińskiego w Kołaczycach. Pracował tam 3 lata a potem przeniósł się na praktykę do Józefa Olszewskiego z Jodłowej, u którego pracował także 2 lata. Cichoń sądził, że starzy garncarze niechętnie wyzwalali swoich uczniów, ponieważ bali się konkurencji. Wspomina, że miał spory problem ze złożeniem egzaminu czeladniczego…

Szczególy

POGÓRZAŃSKIE RZEMIOSŁO „OD DWOJAKÓW DO GWIZDAŁEK”

JULIAN SZCZYGIEŁ Z CZERMNEJ Julian Szczygieł zawodu uczył się w latach 1935 – 1938, od wspomnianego mistrza Jana Chmury. W zamian pomagał mu w gospodarstwie. Naczynia wyrabiał sezonowo, głównie wiosną. Posiadał dwie ławy, w tym jedną z kołem napędzanym nożnie. Wszelkie narzędzia potrzebne do wykonywania zawodu zrobił sam. Były to różnego rodzaju trójkątne nożyki z…

Szczególy

POGÓRZAŃSKIE RZEMIOSŁO „OD DWOJAKÓW DO GWIZDAŁEK”

MARIAN GAJECKI Z CZERMNEJ Kolejny garncarz, Marian Gajecki, swoje umiejętności zawdzięczał przedstawionemu w poprzedniej odsłonie teściowi, Janowi Chmurze. Mimo iż nie miał dyplomu, dorywczo trudnił się garncarstwem w porze letniej, najczęściej po pracy. Na wsi sezon garncarski trwał od wiosny do jesieni, gdyż zimą nie było warunków do pracy. Zgodnie z nauką teścia, stosował tzw.…

Szczególy

POGÓRZAŃSKIE RZEMIOSŁO „OD DWOJAKÓW DO GWIZDAŁEK”

JAN CHMURA Z CZERMNEJ Jan Chmura zasłynął jako mistrz garncarski, który swoje umiejętności przekazał zięciowi Marianowi Gajeckiemu oraz uczniowi Julianowi Szczygłowi, których sylwetki przedstawię w kolejnych odsłonach. Garncarze ci zgodnie sądzili, że glinę powinno się koptować do dołu aby zimą przemarzła. Z nadejściem wiosny mielili pozyskany ił i suszyli w zacienionych miejscach przezimowaną glinę, aby…

Szczególy

POGÓRZAŃSKIE RZEMIOSŁO „OD DWOJAKÓW DO GWIZDAŁEK”

JÓZEF MAZIARKA Z WOLI BRZOSTECKIEJ Józef Maziarka z Woli Brzosteckiej posiadał warsztat, który wcześniej należał do jego dziadka a potem ojca, istniał on od 1856 do 1967 roku. Umiejscowiony był, co rzadko się zdarzało przy stajni w osobnym pomieszczeniu. Z reguły dla bezpieczeństwa, piece garncarskie umiejscawiane były z daleka od zabudowań. Dlatego też, do bardziej…

Szczególy

POGÓRZAŃSKIE RZEMIOSŁO „OD DWOJAKÓW DO GWIZDAŁEK”

JAN MIKIEWICZ – BRZOSTEK Garncarz, Jan Mikiewicz, wytwarzał naczynia w Brzostku do 1960 roku! Fachu nauczył się od swojego ojca, dyplomowanego garncarza, u którego pracował od szesnastego roku życia. Uprawianie tego rzemiosła było niewątpliwie ich rodzinną tradycją, którą zapoczątkował dziadek Jana – Michał. Jan Mikiewicz, pracował równolegle z przedstawionym w poprzedniej odsłonie Stanisławem Cholewiakiem, który…

Szczególy

POGÓRZAŃSKIE RZEMIOSŁO „OD DWOJAKÓW DO GWIZDAŁEK”

STANISŁAW CHOLEWIAK Z BRZOSTKA Stanisław Cholewiak podobnie jak poprzednik, zawodu nauczył się od ojca. Jak łatwo się domyślić w zawód wdrażany był od najmłodszych lat.  Pomagał ojcu,  który jako czeladnik naukę rozpoczął jeszcze przed 1891 rokiem w Czermnej. I jak wynika ze wspomnień samego Stanisława Cholewiaka, ojciec toczył naczynia jeszcze w wieku 84 lat! Ich…

Szczególy