Konserwacja obrazów Ignacego Pinkasa

Muzeum Regionalne w Jaśle oddało do kompleksowej konserwacji kolejne obrazy Ignacego Pinkasa. Wybrane prace malarza zostaną odnowione w ramach realizacji projektu „Konserwacja wybranych obrazów Ignacego Pinkasa na ekspozycję stałą w Muzeum Regionalnym w Jaśle” dofinansowanego ze środków Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu Wspieranie działań muzealnych.

Muzeum w ramach swoich zadań statutowych nie tylko gromadzi eksponaty i archiwalia z regionu, opracowuje je naukowo i udostępniane w ramach ekspozycji stałych i czasowych, ale zobowiązane jest też dbać o ich dobry stan, tak by pozostawał jak najlepszy na kolejne lata. Pracom konserwatorskim poddawane są systematycznie, w ramach możliwości finansowych instytucji, wszystkie eksponaty, które wymagają interwencji. Pozyskanie dodatkowego finansowania znacznie zwiększa możliwości w tym zakresie. W ubiegłym roku muzeum pozyskało dofinansowanie na odnowienie dwunastu prac Ignacego Pinkasa, w roku bieżącym, kolejne wsparcie w wysokości 37 500 zł. pozwala poddać pracom konserwatorskim kolejne siedem obrazów. Jasielskie muzeum jest posiadaczem największej w Polsce kolekcji prac tego artysty. Na ten, liczący sobie kilkaset pozycji zbiór, składają: się spuścizna po malarzu, przekazana w darze przez pasierbicę artysty Marię Wolny w 1996 roku, darowizna potomków Zygmunta Steinmassela, przyjaciela Pinkasa z czasów Legionów przekazana w 2019 roku oraz prace zakupione przez muzeum na rynku sztuki. Zgromadzone prace pozwalają nie tylko prześledzić ewolucję artystyczną malarza, jego losy, zainteresowania i pasje, ale są też doskonałym świadectwem historycznym czasu legionów i życia w międzywojennej Polsce. Obrazy przeznaczone do konserwacji to obrazy olejne na tekturze. Wszystkie obiekty wymagają gruntownej konserwacji, która powstrzyma proces degradacji i zapobiegnie nieodwracalnym uszkodzeniom. Lica i odwrocia pokryte są warstwą kurzu i brudu, mają liczne plamy powstałe w wyniku dotykania. Dodatkowo mają też liczne uszkodzenia mechaniczne warstwy malarskiej tj. zadrapania, rysy, odspojenia i wykruszenia. Uszkodzone są też  podłoża tekturowe np. załamania narożników, deformacje, odspojenia i wykruszenia warstwy malarskiej. Konserwacja obiektów ma za zadanie ustrzec wybrane prace przed postępem degradacji i zapobiec nieodwracalnym uszkodzeniom. Efektem prac konserwatorskich będzie przywrócenie walorów ekspozycyjnych obiektom, które docelowo będą prezentowane w nowych, przebudowanych przestrzeniach wystawienniczych Muzeum Regionalnego w Jaśle (przebudowa budynku jest aktualnie realizowana w ramach projektu dofinansowanego z UE). Zadanie uwzględnia również digitalizację zakonserwowanych obiektów oraz produkcję krótkiego filmu dokumentalnego o Ignacym Pinkasie, który zostanie zamieszczony na kanale filmowym Youtube Muzeum.

Ignacy Pinkas (1888–1935) to malarz legionista urodzony w Jaśle. Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, w pracowni Stanisława Dębickiego i Jacka Malczewskiego. W 1914 wstąpił do Legionów. W 1919, jako rysownik i malarz, towarzyszył dywizji gen. Lucjana Żeligowskiego w Wilnie. W 1920 Pinkas powrócił do Krakowa. W 1928 był ponownie w Wilnie malując obrazy, których kolekcję zatytułowaną “Wilno” ofiarował w 1929 Józefowi Piłsudskiemu. Obrazy te wisiały w gabinecie Marszałka w Belwederze. Przypuszczalnie w tym okresie (1928–30) wyjechał też do Sulejówka, celem sportretowania Piłsudskiego. W 1929 wydał tekę autolitografii zatytułowaną Wilno. W 1933 został członkiem zorganizowanej przy Związku Legionistów na Wawelu grupy artystów pod nazwą Sekcja Plastyków Związku Legionistów w Krakowie i brał udział w Historycznej Wystawie Legionów Polskich tej Sekcji w 1934 w Muzeum Narodowym w Krakowie. W tym samym roku otrzymał nagrodę na I ogólnopolskim Salonie w Krakowie. Pod koniec życia wydał tekę „Kraków w dziesięciu autolitografiach barwnych Ignacego Pinkasa”, przedstawiającą charakterystyczne zabytki Krakowa. Ignacy Pinkas zmarł w Krakowie 3 sierpnia 1935 i został pochowany na cmentarzu Rakowickim. Pozostawił po sobie obrazy o tematyce legionowej, widoki miast i krajobrazy (Wilno, Kraków, Warszawa, Praga, Lwów, Gdańsk), bardzo liczne portrety oraz sceny rodzajowe z życia rybaków i obrazy dekoracyjne przedstawiające kwiaty. Dorobek artystyczny Pinkasa zgromadziły głównie Muzea Narodowe w Krakowie i Warszawie oraz Państwowe Zbiory Sztuki na Wawelu, natomiast jasielska kolekcja prac Ignacego Pinkasa, wzbogacana systematycznie zakupami, jest największą kolekcją prac tego malarza wśród polskich muzeów i jednocześnie jest wyróżnikiem dla tej instytucji.

Projekt „Konserwacja wybranych obrazów Ignacego Pinkasa na ekspozycję stałą w Muzeum Regionalnym w Jaśle” jest dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu Wspieranie działań muzealnych