Kielich liliowca

Kiedy słyszymy „kielich liliowca” widzimy piękny kwiat. Tymczasem skamieniały kielich liliowca z kolekcji paleontologiczno-przyrodniczej dr St. Kadyiego to pozostałość po zwierzęciu morskim typu szkarłupni. Pojawiły się w ordowiku i niektóre gatunki istnieją do dziś. Od dewonu do karbonu tworzyły duże skupiska nazywane łąkami liliowców, z których powstały wapienie krynoidowe. Bardzo często można na trafić na skamieniałe…

Medal koronacyjny Augusta II

„Awers: Uwieńczone owocującym laurem popiersie Augusta II w prawym profilu, w zbroi kirasjerskiej z narzuconym i spiętym na prawym ramieniu królewskim płaszczem gronostajowym. W otoku napis: AVG[ustus]:II·D[ei]:G[ratia]·REX POL[oniae]·M[agnus]·D[ux]·L[ithuaniae]:D[ux]·SAX[oniae]:S[ancti]·R[omani]·I[mperii]·A[rchi]·M[areschalcus]·&[et] EL[ector]. (August II, z Bożej łaski król Polski, wielki książę litewski, książę Saksonii, Świętego Cesarstwa Rzymskiego arcymarszałek i elektor). Na przecięciu ramienia sygn. C[hristian].W[ermuth]. Obwódki liniowe, brzeg…

Podręcznik numizmatyki polskiej dr. M. Gumowski

Kolekcja numizmatyczna dr Stanisława Kadyiego składa się z 2244 eksponatów. Większość zbioru stanowią monety emitowane na ziemiach polskich i historycznie z nimi związanych, od wczesnego średniowiecza do lat 60-tych XX wieku, ale zawiera  również między innymi numizmaty z okresu cesarstwa rzymskiego, monety państw rozbiorowych, zwłaszcza Austro-Węgier, złote monety angielskie z XIX w. oraz medale pamiątkowe.…

Zawieszka z klipy

W kolekcji numizmatycznej dr St. Kadyiego znajduje się ciekawa moneta wykorzystana wtórnie jako zawieszka. 1/6 talara Arcybiskupstwa Salzburg wybita w 1658 roku, w tym okresie arcybiskupem był Guidobald von Thun, ma ciekawa formę klipy czyli monety o kształcie czworokątnym z wybiciem stemplem okrągłym. Nie jest znana historia pochodzenia tego eksponatu w zbiorach doktora. Można zaryzykować,…

Talar bawarski

Monety służyły nie tylko do płacenia. Prezentowana moneta, talar bawarski Maksymiliana Józefa wybita w 1775 roku, posłużyła jako zawieszka. Mogła być noszona przy koralach jako forma amuletu. Jak pisał Franciszek Kotula w swoim artykule „W świecie amuletu”, sznury korali pełniły różne funkcje: jako ozdoba, lokata kapitału, informacja o statusie społecznym, jak również jako pewna forma…

Antoni Zoll

2 stycznia minęła 80 rocznica śmierci starosty jasielskiego Antoniego Zolla. Urodził się 2 czerwca 1870 r. w Krakowie. Był synem Fryderyka – profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego i rektora tejże uczelni. Po ukończeniu studiów prawniczych rozpoczął pracę jako urzędnik administracji austriackiej. Pełnił m.in. funkcję starosty tłumackiego, dyrektora Kolei Północnej w Wiedniu. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został…

Juliusz Marossányi

27 stycznia przypada 76. rocznica wyzwolenia obozu Auschwitz. W obozie tym było więzionych kilkuset ludzi związanych z Jasłem i regionem jasielskim. Wśród nich była rodzinna Marossányich: Juliusz, jego żona Henryka i córka Wanda. Juliusz Marossányi był starostą jasielskim i objął tę funkcję w 1930 r. po Antonim Zollu. Pełnił ją do 1937 r. Urodził się…

Denar Bolesława II Śmiałego

W zbiorach numizmatycznych Muzeum Regionalnego w Jaśle znajduje się wczesnośredniowieczna moneta Bolesława II Śmiałego. Jest to srebrny denar przedstawiający na awersie głowę księcia z profilu skierowanym w lewo otoczony obwódką i napisem BOLESLAVS. Na rewersie wybite jest wyobrażenie księcia na koniu, za którym wybity jest znak lub litera. Według „Katalogu podstawowych typów monet i banknotów…

Pięć denarów krzyżowych ze zbiorów numizmatycznych dr Stanisława Kadyiego

Denar krzyżowy to srebrna moneta bita w Saksonii do handlu ze Słowianami. Monety te mają bardzo uproszczoną formę, a nazwę swoją zawdzięczają wybitemu krzyżowi kawalerskiemu. Trudno powiązać je z określonymi mennicami z uwagi na prymitywną formę symboli. Datowane są na okres od X do początku XII wieku. Na ziemiach Polskich występują licznie w okresie XI…

„Firlejówka 1920-2020. Przywrócona pamięć”

Końcem ubiegłego roku ukazał się folder „Firlejówka 1920-2020. Przywrócona pamięć”, której publikacja związana jest ze stuleciem bitwy pod Firlejówką, w której wzięli udział m.in. uczniowie jasielskiego gimnazjum ze swoim nauczycielem Romanem Saphierem. Album prezentuje zdjęcia z lat 2006-2019 będących zapisem starań o upamiętnienie miejsca walki polskich żołnierzy. Został wydany ze środków Muzeum Regionalnego w Jaśle,…